HiRISE hefur fundið meira en 200 nýlega árekstragíga á Mars. Gígarnir koma fyrst fram sem dökkir blettir á víðmyndum Context Camera (CTX) í MRO en síðan tekur HiRISE nærmyndir af þeim. Dökku blettirnir sjást best þegar yfirborðið er ljóst og rykugt. Þess vegna sjáum við flesta nýja gíga á rykugustu svæðunum, til að mynda við eldfjöllin stóru á Þarsis.

Ís leynist undir yfirborði Mars á háum breiddargráðum og þegar nýir gígar myndast þar kemur ísinn í ljós. Þar til þessi mynd var tekin höfðu gígarnir aðeins fundist á sléttunum á norðurhvelinu vegna þess að hálendi suðurhvelsins er ekki jafn rykugt, svo erfiðara er að finna nýlega gíga þar. Gígurinn sem hér sést er við ytri mörk setlaganna á suðurpólnum, þykkum setlagastafla úr ís og ryki við suðupól Mars.

Ekki kemur á óvart að þessi lög séu ísuð! Ísinn verður hins vegar að vera hreinn (ekki ýkja rykugur) til að haldast bjartur nógu lengi svo HiRISE geti greint hann, en það veitir okkur frekari sannanir fyrir því að lögin hljóti að vera að mestu úr ís. Setlögin í kring eru þakin ryklagi en gígurinn gefur til kynna að rykbreiðan sé ekkert sérstaklega þykk.

Þegar gígurinn myndaðist kastaðist efni til hliðanna og myndaði geislótt mynstur sem og nokkra mjög litla „aukagíga“. Enginn þeirra var nógu stór til að grafa sig niður á ís.

Þegar fleiri sambærilegir gígar hafa fundist á Mars munu þeir hjálpa okkur að finna út hversu mikill ís er á reikistjörnunni og hvar hann leynist.

Þýðing: Sævar Helgi Bragason